|
|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>6 d2 r% D H# o) \+ F5 y# q; f1 n
<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>% b3 b5 s7 h! q
<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>
# J- U* m9 I2 n2 _9 i; T4 D<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>& R9 A' a) G9 u* P/ F& b
<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>2 k( }4 ]) R" u' h
<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>2 n: q6 w' ~: j/ F' P
<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P># f( M! t0 C3 I6 ^; Z
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>; J# {0 @* f9 O% l- z9 d
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
, V4 y* {' k% `) g% a3 ^1 v<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>2 W5 J1 q: W# p+ _, p! A& l7 M }' |
<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>' @8 r. \# ~% I; K6 G
<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>
( C5 F8 A" |% S5 F% I) }<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>
& j8 e7 ~- \4 h( ^* h1 @<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>3 g+ z; J) V. ?" P7 ]
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>$ H; X: d$ @2 h f, m( V% P3 g
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>( e) l1 q* d T5 r) B
<P >三、近体诗的对仗<p></p></P>
0 ~$ x- f6 i$ x8 E<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P>- q! g" z. @( O* J3 v3 i: w
<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>
8 W' b3 `% }3 u3 ]4 N. f& r<P >(一)流水对<p></p></P> S3 F8 b9 I' v- [+ d% }
<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>
" g! X, a# U. h3 v8 S# h8 W<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>
, _# y1 m1 N- S2 L1 M2 w+ t9 Q<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>8 F2 e! k: O4 r! ~/ D
<P >(二)借对<p></p></P>
+ t+ D* _. {9 z4 I<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>
9 I4 j0 u2 A1 a; }) l<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>! _+ W" R- ]3 w, K8 m; T9 T# I
<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>/ `) B N$ y$ O( M6 W
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
5 e, v3 ]0 B# N2 P<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
$ ~1 Q9 ~* W, v1 E% R$ d6 f3 j* C- j<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>. s$ t! }' Z! J9 a& z
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>5 }6 ~* o" v+ w* `
<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>
4 V3 R& ?1 ~; K' R<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>3 u1 H. Q! o8 ~( |# |
<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>9 J L4 b4 F5 e0 ~+ o
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>5 |4 J( p7 H1 l4 h
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>* e# e7 `- V" r, }
<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>
) o) }. @" ] _4 O n q<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>
4 P$ F w) p! S1 x6 \<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|