|
<P >一、关于近体诗的定义<p></p></P>8 D8 `+ {% g2 @+ O
<P >古体诗:唐代以后指区别于近体诗的一种诗体。这种诗体形成于汉魏六朝,有四言、五言、六言、七言、杂言诸种形式,句数没有限制,各句的字数也可以不齐,平仄和用韵都比较自由。也叫古诗或古风。<p></p></P>
6 M% q5 [7 a1 N! d2 _1 z<P >近体诗:唐代形成的律诗和绝句的通称(区别于古体诗),句数、字数和平仄、用韵等都有比较严格的规定。<p></p></P>
7 d, U9 ?! X; d. X9 }6 \<P >律诗:近体诗的一种,格律严密,故名。起源于南北朝,成熟于唐初。以八句为定格,分五言、七言两体,简称五律、七律。<p></p></P>
o3 K6 O$ H8 _' a% w& F" Y% k' e<P >排律:律诗的一种,又叫长律。就律诗定格加以铺排延长,故名。每首至少十句,有多至两百句以上者。分五言<FONT face="Times New Roman">-</FONT>七言。除句数外,其他方面与律诗相同。<p></p></P>/ d2 {1 q4 n8 `# |
<P >绝句:也叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>截句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>、<FONT face="Times New Roman">“</FONT>断句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>。狭义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>指近体诗的一种,每首四句,分五言、七言两类。<p></p></P>" r# l+ ]/ O) Z- W" M) D- u: T
<P >广义的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>绝句<FONT face="Times New Roman">”</FONT>包括<FONT face="Times New Roman">“</FONT>古绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>和<FONT face="Times New Roman">“</FONT>律绝<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,前者属于古体诗的范畴,后者属于近体诗的范畴。<p></p></P>4 U! w8 e/ n" F G' [
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
5 G7 n5 S3 Q/ T8 i& c+ x1 ]<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
2 O5 ~' q6 J" J% ?<P >二、近体诗的押韵<p></p></P>
5 g" p: _; }/ _# F<P ><FONT face="Times New Roman">1</FONT>、押平声韵<p></p></P>; A) H/ ^2 |/ n
<P ><FONT face="Times New Roman">2</FONT>、句尾押韵,偶句押韵,首句可押韵也可不押韵(首句最后一字如果押韵就为平声,不押韵就为仄声,三、五、七句最后一字为仄)。<p></p></P>
0 p2 y' D5 x9 O6 e, C5 t" I# H9 r5 T<P ><FONT face="Times New Roman">3</FONT>、一韵到底,不能换韵。<p></p></P>
: [# k- M: J) i' M0 B<P ><FONT face="Times New Roman">4</FONT>、不出韵(这指的是“平水韵”,有兴趣的请参考王力《古代汉语》,第四册,附录二,“诗韵常用字表”,清代周兆基《佩文诗韵释要》。)<p></p></P>- E" Z. |% p8 O& Z. ?# @
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>& A7 b. t# q0 v$ ]$ X g5 I, _' W
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
6 I9 Z+ l) q9 L( A8 v<P >三、近体诗的对仗<p></p></P># n T* r, r- \1 ?% h4 `
<P >七言律诗和五、七言排律,除首联、尾联以外,各联都要求对仗;五、七言绝句(律绝),可对可不对。<p></p></P>8 m" S% W6 _; S; U; F. @4 c7 [
<P >关于近体诗对仗问题,下面讨论几个较为特殊的情况。<p></p></P>
# v0 B% ~% U9 c/ ~7 E0 k<P >(一)流水对<p></p></P>$ K7 j& K4 G0 A% H5 A7 s" @) W
<P >又叫<FONT face="Times New Roman">“</FONT>串对<FONT face="Times New Roman">”——</FONT>上下联相串成对,表示承接、条件、因果等关系,。这种对仗顺势而下,有如流水,故名。例如:<p></p></P>
0 G6 t+ f4 m; q; u, D: z) M/ A<P >欲穷千里目,更上一层楼。<p></p></P>
) x6 h; Y$ e; n& M0 k( `<P >即从巴峡穿巫峡,便下襄阳向洛阳。<p></p></P>
8 p! n- K/ h9 U<P >(二)借对<p></p></P>
4 S9 V2 g# `+ a; Q5 K$ P6 ~<P ><FONT face="Times New Roman">1.</FONT>利用多义的现象构成对仗<FONT face="Times New Roman">——</FONT>多义之字,在句中用的本是甲义,但同时借用其乙义来与另一字相对。例如:<p></p></P>
" l7 Y2 w; {: v<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
* t+ J r' N0 I" W9 [<P >酒中堪累月,身外即浮云。(杜审言《秋夜宴临津郑明府宅》)<p></p></P>
& @. N# E1 z, Q/ K' L' u% K" }<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,从句义上看,应是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>年月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,这里又借用为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>日月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>月<FONT face="Times New Roman">”</FONT>与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>云<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>' ~5 W$ V& @. t8 Q6 A) e
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>! K5 A) m4 q9 h0 I8 {9 K0 S
<P >酒债寻常行处有,人生七十古来稀。(杜甫《曲江》)<p></p></P>0 U/ h* G J/ K' I9 e4 s! \
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>寻常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>通常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之意,这里又借用<FONT face="Times New Roman">“</FONT>八尺为寻,倍寻为常<FONT face="Times New Roman">”</FONT>之义,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>七十<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P> D; _8 X% T+ O" r% k {0 h
<P ><FONT face="Times New Roman">2.</FONT>借音构成对仗。例如:<p></p></P>/ ^# V; e% T4 p- {' w% \
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>
4 Y3 S5 k( w) `& U9 F0 l" p# \<P >事直皇天在,归迟白发生。<FONT face="Times New Roman">( </FONT>刘长卿《新安奉送穆谕德》<FONT face="Times New Roman">)<p></p></FONT></P>
0 ^3 ^" x/ p+ x. K0 F7 `, U<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇天<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>皇<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>黄<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<p></p></P>
3 ?( l! s( b6 F6 |# z<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P>' ?1 s+ a$ t3 i+ ]: y* K
<P >山入白楼沙苑暮,潮生沧海野塘春。(元稹《寄乐天》)<p></p></P>/ d; \; L2 W1 ?: m* K
<P ><FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>字,用的是<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧海<FONT face="Times New Roman">”</FONT>的<FONT face="Times New Roman">“</FONT>沧<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,又借为<FONT face="Times New Roman">“</FONT>苍<FONT face="Times New Roman">”</FONT>,与<FONT face="Times New Roman">“</FONT>白<FONT face="Times New Roman">”</FONT>相对。<FONT face="Times New Roman"> <p></p></FONT></P>6 W0 H+ k, y0 d6 _& S: {* H
<P ><p><FONT face="Times New Roman"> </FONT></p></P> |
|